Κυριακή 14 Σεπτεμβρίου 2014

Αναθέματα...

Βρισκόμαστε στην Ελλάδα του 2014... Καλή αρχή για σενάριο ταινίας τρόμου... Θυμάμαι λίγα πράγματα από την παιδική μου ηλικία. Νομίζω ότι οι "γεμάτες" αναμνήσεις μου ξεκινάνε κάπου στα χρόνια του Γυμνασίου. 1995... Εκεί που υπήρχαν μόνο τα μαθήματα, τα αγγλικά μετά το σχολείο και το μπάσκετ στα διαλείμματα. Άντε και καμία τηλεόραση, κανένας αγώνας και αυτό. Τίποτα άλλο. 

Τα χρόνια περνούσαν και το άγχος μεγάλωνε για αυτό το μεγάλο και άγνωστο πράγμα που λέγεται πανεπιστήμιο. Τι θα κάνω στη ζωή μου, πως θα περάσω, κλπ. Η ασφάλεια του σχολείου και του διαβάσματος ήταν το μόνο όχημα που με κράτησε σε σωστή τροχιά. Είχα τότε (ακόμα) την πεποίθηση ότι μπορώ να στηριχτώ σε όλα εκείνα που είμαι και που μπορώ, για να γράψω καλά και να περάσω στο επόμενο στάδιο της ζωής μου. Και έτσι έγινε. 

Ήρθε το 2000 για να με βρει σε ένα τμήμα ενός ΑΕΙ να παρακολουθώ κάτι μαθήματα που φαίνονταν εύκολα, λογικά και χρήσιμα. Εκεί άρχισα να επαναστατώ και τελικά η πρωινή παρακολούθηση έγινε πρωινός καφές κοντά στη σχολή. Το ίδιο συνέβη και στην απογευματινή, ώσπου ερχόταν η ώρα της εξεταστικής οπότε και κλεινόμουν στο σπίτι με το ίδιο όπλο όπως στο λύκειο, προσπαθώντας να βγάλω μια άκρη και να περάσω τα μαθήματα. 

Έφτασε κι αυτό στο τέλος του, κάπου στο 2004 (συνεπέστατος!) και σειρά πήρε μια δουλειά σα βοηθός ερευνητή και ένα μεταπτυχιακό στο οποίο δεν επανέλαβα τα λάθη του πτυχίου. Το πήρα με 9.14 στα 10 παρακαλώ, με συνεχή παρακολούθηση και πραγματικά σκληρή δουλειά στις εργασίες, στα εργαστήρια και πάει λέγοντας. Από το 2005 είχα ξεκινήσει να βγάζω τα πρώτα "κανονικά" λεφτά μου δουλεύοντας σε φροντιστήρια, μα το 2008 μετά το διάλειμμα του στρατού, έγινα βοηθός project manager σε ένα φορέα δημοσίου και πλέον όλα έμπαιναν σε ένα δρόμο. Δούλευα πολύ και με καλά λεφτά που μου έφταναν για να ζω, να βοηθώ καταστάσεις και να κάνω και κάποια μικρά απωθημένα πραγματικότητα. 

Το 2009 ξεκίνησα και ένα διδακτορικό και όλα πήγαιναν προς τη σωστή κατεύθυνση... Εδώ σκέφτεσαι αγαπητέ αναγνώστη... "Κάπου εδώ θα στραβώσει, δε μπορεί. Αλλιώς προς τι ο τίτλος του κειμένου"; Πολύ σωστά... Με ένα fast forward ειδήσεων που όλοι μας παρακολουθήσαμε, ανεργίες, μνημόνια, προβλήματα, περικοπές και άλλα και άλλα, βρίσκομαι στο 2014... Λίγο κουρασμένος από την συνεχή πίεση ενός εταιρικού περιβάλλοντος που δεν είναι όπως το είχα ονειρευτεί (πρόβλημα μου αυτό..., ΟΚ) και με έντονη την ανάγκη επαναπροσδιορισμού όλων αυτών που θεωρούσα δεδομένα.  

Εκτός εταιριών ουσιαστικά, με μια δική μου δουλειά (εκτός αντικειμένου σπουδών) που παλεύει να κρατήσει το κεφάλι έξω από το νερό. Με ένα διδακτορικό για το οποίο κανείς δεν ενδιαφέρεται να με πληρώσει και με μια αγορά εργασίας στην οποία σου ζητάνε σχεδόν να τους παραδώσεις τα κλειδιά της ζωής σου για 1.500 ευρώ το μήνα καθαρά. Υπερωρίες, πατριωτισμός για να βγάλουμε τη χώρα από την κρίση και να βυθίσουμε τον εαυτό μας σε μια κρίση πολύ πιο προσωπική και επικίνδυνη από αυτή της χώρας. Μια κρίση που αφορά μια ζωή που δεν έχει rewind. Και λίγο εκβιασμός για τη δύσκολη κατάσταση και τις δουλειές που δεν υπάρχουν και άλλα τέτοια όμορφα... 

Αναθέματα για τι; Για την κατάσταση, τη συγκυρία και τη γκαντεμιά. Όχι για τις αποφάσεις, όχι για τη ζωή και τις επιλογές. Απλά για το γαμώτο... Το ΓΑΜΩ ΤΟ κέρατο σας... Κατά τα άλλα, εδώ, στην αγαπημένη μου γωνιά του κόσμου, ευελπιστώ, ελπίζω, περιμένω και επιμένω για κάτι καλύτερο... Στην ουσία, και το καταλαβαίνω αυτό γράφοντας, ψάχνω εκείνη τη σιγουριά του μακρινού 1995 ότι αν κάνω όλα όσα μπορώ, όλα όσα γίνεται να γίνουν, θα καταφέρω στο τέλος να πάω μπροστά. Αυτή τη σιγουριά που μας έχουν πάρει και που νομίζω πως η απουσία της τελικά είναι αυτή που μας γαμ.. έτσι τις ζωές... 

Σάββατο 17 Μαΐου 2014

Και πάλι καλά θα λέγαμε, αλλά ούτε καν...

Είχα τις προάλλες μια κουβέντα με ένα καλό μου φίλο... Συζητούσαμε για το πόσα λεφτά βγάζουμε, πόσα χρειαζόμαστε, για τα χρέη που μαζεύονται και για τις ζωές μας που τις δανειζόμαστε από το μέλλον που δε κάνουμε πραγματικότητα, περιμένοντας καλύτερες μέρες και συνθήκες... Πάνω στην κουβέντα λοιπόν, αναρωτήθηκα αν τελικά είμαστε οι μόνοι που τα περνάμε αυτά. Η ερώτηση ήταν ρητορική προφανώς, αλλά ήταν συνάμα και η αφορμή να ξεκινήσω την προσπάθεια να μετρήσω τελικά αν πράγματι όλοι περνάμε τα ίδια και σε ποιο βαθμό...!

Με την πρόφαση ενός φίλου φοιτητή που κάνει την πτυχιακή του (με συγχωρείτε για το τέχνασμα), μάζεψα από ένα δείγμα 43 ανθρώπων, φίλων αλλά και άλλων λιγότερο γνωστών, να μοιραστούν μαζί μου, ανώνυμα, κάποια στοιχεία αναφορικά με τις δουλειές τους.. Τους ρώτησα λοιπόν μεταξύ άλλων, πόσες ώρες δουλεύουν τη βδομάδα (τις πραγματικές), πόσα χρήματα παίρνουν το μήνα, τη θέση τους και τι σπουδές έχουν κάνει. Επίσης, ζήτησα να μου πουν ηλικία, φύλο και χρόνια προϋπηρεσίας. Δε έκανα κάποια τρομερή στατιστική ανάλυση, αλλά από τα λίγα που κοίταξα, κατέληξα στα εξής συμπεράσματα... Ρίξτε μια ματιά και δείτε κατά πόσο ανήκετε και σεις στο δείγμα μου ή αν είστε πάνω (μακάρι) ή κάτω (δε σας το εύχομαι) από αυτό... 

Στην έρευνα απάντησαν 19 άνδρες και 24 γυναίκες. Από αυτούς, το 68% των ανδρών και το 92% των γυναικών ανήκουν στο ηλικιακό γκρουπ 25-31. Συνολικά, το 81% των ερωτηθέντων ήταν στο γκρουπ αυτό, με λίγες περιπτώσεις να είναι στο 18-24 (1+1), στο 32-38 (3+1) και στο 39-45 (2-0). 

Συνολικά, όλοι οι άντρες που εξετάσαμε, δουλεύουν κατά μέσο όρο 53,6 ώρες τη βδομάδα (Πάνω από 210 το μήνα!) για να κερδίσουν 1.233 ευρώ κατά μέσο όρο. Αντίστοιχα, οι γυναίκες δουλεύουν εξίσου πολύ (47 ώρες) για να κερδίσουν 1.096 ευρώ. Το κλάσμα ευρώ ανά ώρα, βγαίνει για τους άνδρες στα 5,75 ευρώ την ώρα και στα 5,83 ευρώ την ώρα για τις γυναίκες. Αν επιστρέψουμε στο κύριο δείγμα της έρευνας, τους ανθρώπους δηλαδή από 25 μέχρι 31 ετών, αυτοί δουλεύουν ανεξαρτήτως φύλου για 50,1 ώρες τη βδομάδα, παίρνοντας 1.126 ευρώ, που είναι περίπου 5,62 ευρώ την ώρα. Οι ώρες λοιπόν που δουλεύουν είναι περίπου στο μέσο όρο του συνολικού δείγματος ανδρών και γυναικών, αλλά για λιγότερα ευρώ ανά ώρα, για απολαβές στο μέσο όρο ανάμεσα σε άνδρες και γυναίκες όλου του δείγματος. 

49% των ανθρώπων έχουν μόνο πτυχίο, ενώ 44% έχουν πτυχίο και μεταπτυχιακό τίτλο. Ένα 5% έχει και διδακτορικό, ενώ μόλις 2% συνεχίζει σε post-doc. Το 42% αυτών που έχουν μεταπτυχιακό είναι άνδρες και το 58% γυναίκες, ενώ τα λίγα διδακτορικά και post-doc είναι αντρική υπόθεση. Εστιάζοντας λίγο ακόμα στις ώρες εργασίας, μόλις ένας στους 43 δήλωσε ότι δουλεύει κάτω από το όριο των 160 ωρών μηνιαίως που υποτίθεται ότι είναι το full time. 28% των ατόμων δουλεύουν μέχρι και 20 ώρες πάνω από το full time μηνιαίως, ενώ το 47% ξεπερνά το full time από 20 μέχρι 60 ώρες μηναία. Τέλος, ένα σημαντικό 23% δουλεύει περισσότερες από 60 ώρες υπερωρία το μήνα.



Κοιτάζοντας τα χρήματα ανά ώρα που κερδίζει ο καθένας, βλέπουμε ότι το 39% αμείβεται από 2,5 μέχρι 5 ευρώ την ώρα, με τους περισσότερους από αυτούς να είναι κοντά στο 4,2. Δηλαδή, 4,2 επί 180 ώρες το μήνα περίπου, πρόχειρα εντελώς, 756 ευρώ το μήνα. Ευτυχώς (;) έχουμε ένα 42% που αμείβεται μέσα στο διάστημα από 5 μέχρι 7,5 ευρώ την ώρα. Αυτό αν το κάνετε, κρατώντας σαν επικρατούσα τιμή στο 5,9 και ώρες εργασίας το μήνα περίπου 200, έχετε άφθονα 1.180 ευρώ το μήνα!



Οι πολύ ψηλά αμειβόμενοι με περισσότερα από 7,5 ευρώ την ώρα, φτάνουν το 19% των ερωτηθέντων... Γενικά οι άνδρες αμείβονται κατά μέσο όρο με 0,3 ευρώ περισσότερα ανά ώρα από τις γυναίκες κατά μέσο όρο (6,1 έναντι 5,8) αλλά και δουλεύουν περισσότερο με 218 ώρες έναντι 184. Ωστόσο, κατά μέσο όρο, οι άντρες έχουν μόλις 4,94 χρόνια προϋπηρεσίας, έναντι 5,22 των γυναικών. Η πληροφορική, οι τηλεπικοινωνίες και η συμβουλευτική, ήταν οι κύριοι κλάδοι απασχόλησης...

Η στατιστική είναι από τη μια ο ευκολότερος τρόπος για να πεις ψέματα, αλλά νομίζω πως σε αυτή την περίπτωση τα νούμερα είναι τόσο ευθεία και απόλυτα, που τέτοια περίπτωση δεν υπάρχει. Μάλλον ταιριάζει περισσότερο εδώ το "οι αριθμοί δε λένε ποτέ ψέματα". Η δική μου αλήθεια λοιπόν, που με εξοργίζει αφάνταστα, είναι ότι δουλεύουμε πιο πολύ κι από πολύ, σε ηλικίες κατά τα άλλα παραγωγικές - μα όχι για τη ζωή μας τελικά, αλλά για τις ζωές άλλων - και αμειβόμαστε άθλια. Δουλεύουμε 20 και 40 και 60 ώρες πάνω από το full time, για να πληρωθούμε 1.100-1.200, άντε 1.400 ευρώ στο σύνολο, που είναι τόοοοοσο λίγα, ανεξαρτήτως κρίσης και άλλων τέτοιων ηλίθιων επιχειρημάτων που χρησιμοποιούν ακόμα οι εργοδότες. Και όλα αυτά, με πτυχία, μεταπτυχιακά, διδακτορικά και πάει λέγοντας. 

Περιθώριο για λάθος υπάρχει βέβαια σε όλη αυτή τη μικρή μου έρευνα. Και πολύ σημαντικό μάλιστα. Αυτό που με προβληματίζει είναι πως ότι λάθη έχω κάνει, είτε στη δειγματοληψία είτε αλλού είναι περισσότερο προς τα πάνω, παρά προς τα κάτω. Η πραγματικότητα, αν συμπεριλάβει κανείς και άλλους κλάδους, είναι πολύ προς τα κάτω! 


Τετάρτη 23 Απριλίου 2014

Για ποιον δουλεύω τελικά;

Από την πρώτη μου δουλειά, κάπου πίσω στο 2003, όταν συνέχισα την πρακτική μου, σαν part-time σε μια εταιρία στην Αργυρούπολη, θυμάμαι να κοιτάζω το ρολόι και να σκέφτομαι, "Ωραία, πέρασαν τρεις ώρες, άρα έβγαλα τον καφέ μου και τη βενζίνη της εβδομάδας!". Όχι, δε το έκανα κάθε ώρα αυτό, αλλά κάπως έτσι λειτουργούσε μέσα μου ένα μικρό κομπιουτεράκι που μου έλεγε τι έχω καταφέρει να καλύψω, από τα λιγοστά μου έξοδα τότε, με κάθε μέρα δουλειάς. Έπαιρνα 5,625 ευρώ την ώρα, δηλαδή 450 ευρώ για 80 ώρες δουλειάς... Ωραίες εποχές...

Πολύ πρόσφατα, έκανα τον ίδιο υπολογισμό, με αρκετά περισσότερα έξοδα στη ζωή μου, έτσι για να δω, μετά το 8ωρο που περνάω στην όποια δουλειά, τι ακριβώς καταφέρνω να πληρώσω... Μπορώ να σας πω ότι τα έσοδα μου, με 60 ώρες δουλειάς την εβδομάδα, δηλαδή 240 το μήνα, δε ξεπερνούν τα 1.200 ευρώ. Δηλαδή, 5 ευρώ την ώρα, δύο πτυχία (μεταπτυχιακό, διδακτορικό) "αργότερα" από εκείνα που είχα το 2003 και περίπου 10 χρόνια εργασιακής εμπειρίας... Αυτή όμως είναι μια άλλη (πονεμένη) κουβέντα, που δε χρειάζεται να γίνει τώρα, ειδικά όταν υπάρχουν άνθρωποι με πολύ χειρότερες συνθήκες από αυτές... Ίσως να μην είμαι και πολύ καλός στη δουλειά μου, και έτσι δε πληρώνομαι αρκετά.. Σας έπεισα; Anyway, πίσω στην απορία μου... 

Σκεφτόμουν τις προάλλες ότι η ερώτηση "για ποιόν δουλεύεις", έχει διπλή σημασία... Αφορά αυτόν που σε πληρώνει, αλλά τελικά και αυτόν στον οποίο "ακουμπάς" τα χρήματα που κερδίζεις δουλεύοντας.. Χάρηκα λοιπόν ιδιαίτερα όταν είδα ότι παρότι σε πρώτη ανάλυση δουλεύω για 1-2 εργοδότες, τελικά δουλεύω για να πληρώνω καμιά δεκαριά εταιρίες και φορείς! Μακάρι να μετρούσε έτσι η εργασιακή εμπειρία... Για πάμε λοιπόν... Δουλεύω...
  • 14 ώρες το μήνα, για να πληρώσω το κινητό, το σταθερό και το internet
  • 48 ώρες το μήνα, για το ενοίκιο
  • 20 ώρες το μήνα, για ρεύμα και νερό, φυσικό αέριο και κοινόχρηστα
  • 10 ώρες το μήνα, για βενζίνη μηχανής
  • 3 ώρες το μήνα, για ασφάλεια μηχανής
  • 30 ώρες το μήνα, για δόση μηχανής 
  • 10 ώρες το μήνα, για τσιγάρα (να το κόψω, ξέρω)
  • 10 ώρες το μήνα, για δόσεις κάρτας για οικιακά είδη (άρα, απαραίτητα)
  • 50 ώρες το μήνα, για την ασφάλεια μου (ΤΕΒΕ)
  • 20 ώρες το μήνα, για φαγητό

Δε προσθέτω άλλο... Αν κάνετε τη σούμα, θα βρείτε 215 ώρες δουλειάς, για να πληρωθούν πράγματα βασικά στους περισσότερους από εμάς... Ενώ λείπουν φυσικά, έξοδα ένδυσης και υπόδησης, τα οποία είναι και αυτά βασικά... Οπότε, δουλεύεις όλο το μήνα για να βγουν τα παραπάνω, και μένεις με 240-215=25 ώρες που δουλεύεις για άλλα έξοδα, ή αν θέλετε, με 25x5=125 ευρώ... 

Το έχετε σκεφτεί το όλο θέμα δουλειάς έτσι; Αν όχι, δοκιμάστε το... Εμένα πάντως μου έδωσε μια νέα, ίσως πιο μίζερη, αλλά ενδιαφέρουσα προσέγγιση στα έξοδα που κάνω... Μίζερη και κακόμοιρη, αλλά νομίζω πως έτσι που είναι οι εποχές και οι καταστάσεις, το μόνο που μπορεί κάποιος να κάνει, είναι να γίνει ορθολογιστής ή έστω απλά λογιστής, με τα έξοδα του... Να τα βάλει κάτω, να κρατήσει τα σημαντικά και ίσως όταν ξεμπερδέψει με αυτά, να μείνουν πράγματα που έχουν πραγματικά νόημα και αξία... Γιατί η αλήθεια είναι ότι πέρα από τη μιζέρια που φέρνουν τέτοιοι υπολογισμοί, ίσως μας βγάζουν και λίγο από την υπερκατανάλωση που συνηθίσαμε όλα αυτά τα χρόνια... 

Ουδέν κακό αμιγές καλού...